สกรู โบลต์ นัต เป็นอุปกรณ์งานช่างชนิดหนึ่งที่ใช้สำหรับจับยึดสิ่งต่างๆแบบชั่วคราว กล่าวคือ สามารถขัน ไข ออกจากกันได้ มีลักษณะเป็นเกลียว เรียกแบบช่างทั่วไปได้ว่าเกลียวละเอียด และเกลียวปล่อย ซึ่งแต่ละอันจะมีการใช้งานที่แตกต่างกันไป สำหรับคนที่ถนัดงานช่างก็คงพอรู้จักหน้าตาของสกรู โบลต์ นัทกันดีอยู่แล้ว แต่คนที่ไม่ค่อยรู้เรื่องงานช่างคงอาจสงสัยกันบ้างว่าหน้าตาของอุปกรณ์งานช่างเหล่านี้เป็นยังไง วันนี้เราจะพาไปรู้จักกับหน้าตาของสกรู โบลต์ นัทกัน
โบลต์ (Bolt)
โบลต์ หรือสลักเกลียว มีลักษณะเป็นแท่งโลหะมีหัวกลมหรือเหลี่ยมตอนปลายมีเกลียวสำหรับยันยึดกับนัท (แป้นเกลียว) ลักษณะของโบลต์ประกอบด้วยแกนโบลต์ (Body) เกลียว (Thread) และหัว (Head)
- โบลต์หัวหกเหลี่ยม (Hexagonal Head bolt) โบลต์หัวหกเหลี่ยมมีหลายแบบ บางแบบมีหน้าแปลนหรือใช้แหวนสปริงรอง โบลต์แบบหน้าแปลนส่วนหัวของโบลต์จะสัมผัสกับชิ้นส่วนได้พื้นผิวมาก ดังนั้นจึงทำให้เกิดความเสียหายกับชิ้นส่วนได้น้อย โบลต์แบบมีแหวนรองแบบนี้ประสิทธิภาพคล้ายคลึงกับแบบมีหน้าแปลน จะนำไปใช้เมื่อต้องการยึดชิ้นส่วนที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางมากกว่าหัวโบลต์ และโบลต์แบบนี้จะใช้แหวนสปริงรองระหว่างหัวโบลต์กับแหวมรองเพื่อลงการคลายของโบลต์ให้น้อยลง
- โบลต์รูปตัวยู (U-Bolts) มีลักษณะเหมือนตัวยู ในรถยนต์จะใช้ในการยึดแผ่นแหนบเข้ากับเสื้อเพลาท้ายหรือใช้รัดชิ้นส่วนเข้าหากัน เช่น สลิง
- สตัด (Studs) เป็นโบลต์ชนิดหนึ่งมีลักษณะที่ปลายทั้งสองข้างจะเป็นเกลียวปลายข้างหนึ่งจะเป็นเกลียวหยาบเพื่อขันเข้ากับชิ้นงาน ส่วนปลายอีกด้านหนึ่งจะเป็นเกลียวละเอียด จะใช้กับนัตเพื่อยึดชิ้นงาน
สกรู (Screw)
สกรูเป็นโบลต์รูปแบบหนึ่งที่มีขนาดเล็กและหลากหลายตามการใช้งาน มีหัวแตกต่างกันไปทั้งให้เหมาะกับการใช้งาน และเพื่อจำเพาะไว้สำหรับอุปกรณ์ไขเฉพาะทางเท่านั้น เช่นสกรูหัวสามเหลี่ยมสำหรับเครื่องเกม Nintendo เป็นต้น สามารถแบ่งออกได้เป็นชนิดเกลียวละเอียด และแบบเกลียวปล่อย
- สกรูเกลียวละเอียด (Fine Threaded Screw) หรือสกรูเครื่องจักร (Machine Screw) เป็นสกรูขนาดเล็กที่มีเกลียวซึ่งออกแบบไว้อย่างละเอียด มักใช้กับงานที่เป็นชิ้นส่วนเครื่องจักรต่างๆ อาจใช้หรือไม่ใช้ร่วมกับนัตก็ได้ แบ่งแยกแบบต่างๆ ได้ดังนี้ สกรูหกเหลี่ยมเกลียวเต็ม, สกรูหัวแฉก, สกรูหัวผ่า, สกรูหกเหลี่ยมครึ่งเกลียว, สกรูหัวผ่าหกเหลี่ยม, สกรูหัวแฉกแบน, สกรูแฉกเรียบ, สกรูหัวคอมไบน์, สกรูหางแบน
- สกรูเกลียวหยาบ (Coarse Threaded Screw) หรือสกรูโลหะแผ่น สกรูงานไม้ และมักถูกเรียกว่าสกรูเกลียวปล่อย เป็นสกรูขนาดเล็กที่มีเกลียวเป็นบางค่อนข้างห่างกัน มักใช้ยึดชิ้นงานซึ่งเป็นโลหะบางๆ หรือไม้เข้าหากัน บางของสกรูช่วยเพิ่มพื้นที่ยึดเกาะให้ชิ้นงานแน่นหนา ที่ได้ชื่อว่าเกลียวปล่อยเพราะสามารถยิ่งสกรูเข้าไปในชิ้นงานได้โดยตรงโดยอาจไม่ได้ทำร่องนำไว้ก่อนได้ แบ่งได้ดังนี้ สกรูเกลียวปล่อยหัวผ่าหกเหลี่ยม, สกรูเกลียวปล่อยหัวแฉก, สกรูเกลียวปล่อยแฉกเรียบ, สกรูเกลียวปล่อยแฉกแบน, สกรูเกลียวปล่อยแฉกนูน
นัท (Nuts)
นัท หรือแป้นเกลียวตัวเมีย มักใช้คู่กับโบลต์หรือสลักเกลียว มีลักษณะเป็นเหลี่ยมมีรูตรงกลาง และมีเกลียวอยู่ภายใน นัตที่ใช้งานทั่วๆไปจะเป็นแบบหัวหกเหลี่ยม แต่ก็ยังมีอีกหลายชนิดให้เลือกใช้ตามการใช้งาน เช่น นัทสี่เหลี่ยม นัทหัวกลม นัทหัวผ่า เป็นต้น